ट्रम्पले लगाएको करले महँगी बढ्ने, उपभोक्तामा मूल्य वृद्धि हुने चिन्ता

न्युयोर्क- अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले अमेरिकाका प्रमुख व्यापारिक साझेदारहरू क्यानडा, मेक्सिको र चीनमाथि व्यापक कर (टैरिफ) लगाएका छन्। यसले अमेरिकामा दैनिक उपभोग्य वस्तुहरूको मूल्य वृद्धिको सम्भावना बढाएको छ।

मध्यरातबाट लागू भएको नयाँ नीतिअनुसार, क्यानडा र मेक्सिकोबाट आयात गरिने सामानमा २५% कर लगाइएको छ। चीनबाट आयात हुने सामानहरूमा यसअघि नै १०% कर लागिरहेकोमा थप १०% वृद्धि गरिएको छ। साथै, क्यानडाबाट आयात गरिने ऊर्जासम्बन्धी सामग्रीमा १०% कर लगाइएको छ।

– मूल्य वृद्धि हुने सम्भावित वस्तुहरू
यी नीतिहरूका कारण विभिन्न वस्तुहरूको मूल्य वृद्धि हुनसक्छ।

– मेक्सिकोबाट आयात हुने वस्तुहरू: कार, फलफूल, तरकारी, बियर, मदिरा, र इलेक्ट्रोनिक्स।
– क्यानडाबाट आयात हुने वस्तुहरू: आलु, अन्न, काठ, इस्पात।

EY का प्रमुख अर्थशास्त्री ग्रेगोरी डाकोका अनुसार, कृषि उत्पादनहरू यी व्यापार नीतिहरूको सबैभन्दा बढी असर पर्ने क्षेत्र हुनेछ।

– खुद्रा व्यापारीहरूद्वारा मूल्य वृद्धिको चेतावनी
Target का CEO ब्रायन कोर्नेलले भनेका छन् उनीहरूको खुद्रा स्टोरमा मेक्सिकोबाट आयात गरिने फलफूल र तरकारीको मूल्य चाँडै बढ्न सक्छ। जाडो महिनामा Target ले प्रमुख रूपमा मेक्सिकोबाट उत्पादन ल्याउँछ, जसका कारण उपभोक्ताहरूले स्ट्रबेरी, एभोकाडो, केरा जस्ता फलहरू महँगो मूल्यमा किन्नुपर्ने हुन सक्छ।

Best Buy का CEO कोरी बेरीले पनि चिन्ता व्यक्त गर्दै भने, “हाम्रो आपूर्ति श्रृंखला चीन र मेक्सिकोमा भर पर्छ। यी करहरूले उपभोक्ताहरूलाई प्रत्यक्ष असर गर्नेछन्।”

-ऑटोमोबाइल उद्योगमा प्रभाव
अमेरिका, क्यानडा, र मेक्सिकोबीचको अन्तरसम्बन्धित अटोमोबाइल आपूर्ति श्रृंखलाका कारण, गाडी तथा अटो पार्ट्सको मूल्य वृद्धि हुने सम्भावना छ।

Secaucus, New Jersey स्थित S&S Automotive का मालिक कीथ स्काग्लियोनका अनुसार, “अटो पार्ट्स जस्तै तेल फिल्टर महँगो हुन सक्छ, जसका कारण सामान्य मर्मत लागत समेत बढ्नेछ। अहिले $५० देखि $८० पर्ने तेल परिवर्तन शुल्क $१०० भन्दा माथि पुग्न सक्छ।”

-व्यापार युद्धको जोखिम
यी करहरूका कारण अन्य प्रभावित मुलुकहरूले पनि प्रतिकारात्मक कदम चाल्ने सम्भावना छ।

– क्यानडाले $१०७ अर्ब बराबरका अमेरिकी सामानहरूमा चरणबद्ध रूपमा कर लगाउने घोषणा गरिसकेको छ।
– चीनले अमेरिकी कृषि उत्पादनहरूमा १५% सम्मको कर लगाउने तयारी गरिरहेको छ, जसमा कुखुरा, गहुँ, मकै, कपास, सोयाबिन, मासु, समुद्री खानेकुरा, फलफूल, तरकारी, र दुग्धजन्य पदार्थ समावेश छन्।
– मेक्सिकोकी राष्ट्रपति क्लाउडिया शेनबामले आइतबारभित्र प्रतिरोधात्मक कदम चाल्ने संकेत दिएकी छन्।

-व्हाइट हाउसको चेतावनी
व्हाइट हाउसले “प्रतिकार व्यवस्था” (retaliation clause) को प्रावधान लागू गरेको छ, जसअनुसार अन्य देशहरूले अमेरिकी सामानमाथि कर लगाएमा अमेरिकाले थप कर लगाउने सम्भावना छ।

अमेरिकी वाणिज्य सचिव हावर्ड लुटनिकले भने, “यो व्यापार युद्ध होइन, लागूऔषध युद्ध हो।” ट्रम्प प्रशासनले यी करहरू लागूऔषध समस्या समाधान गर्न ल्याएको दाबी गरेको छ।

– अमेरिकी अर्थतन्त्रमा प्रभाव
यी करहरूले अमेरिकी उपभोक्ताहरूको दैनिक जीवनयापनलाई महँगो बनाउने जोखिम बढाएको छ। साथै, ट्रम्प प्रशासनले युरोपियन मुलुकहरूमाथि पनि “पारस्परिक कर” (reciprocal tariffs) लगाउने योजना बनाइरहेको छ।

लुटनिकले भने, “यी देशहरूले लामो समयदेखि अमेरिकालाई शोषण गरेका छन्। अब परिवर्तन आउनेछ। ट्रिलियन ट्रिलियन डलर अमेरिकामा फर्किनेछ।”

यी व्यापार नीतिहरूको दीर्घकालीन असर के हुन्छ भन्ने अझै स्पष्ट छैन, तर निकट भविष्यमा उपभोक्ताहरूले उच्च मूल्य तिर्नुपर्ने देखिन्छ।