स्पेसएक्स फाल्कन ९ को पहिलो चरणको बुस्टर भयंकर क्षतिग्रस्त अवस्थामा पोर्ट क्यानेभेरलमा आइपुग्यो
ब्रेवर्ड काउन्टी, फ्लोरिडा – एकदमै जलेको र विकृत अवस्थामा रहेको स्पेसएक्स फाल्कन ९ को पहिलो चरणको बुस्टर बुधबार पोर्ट क्यानेभेरलमा आइपुगेको छ। नियमित रूपमा यस बन्दरगाहमा आइपुग्ने स्पेस हार्डवेयरहरूमध्ये यस्तो अवस्थाको रकेट देखिनु दुर्लभ मानिन्छ।
ल्यान्डिङ खुट्टा हावामा उचालिएको थियो भने पग्लिएको रकेटको शरीर ड्रोन शिपको छेउबाट झुण्डिएको थियो, जसका कारण यो बुस्टर साधारण अवलोकनकर्ताहरूका लागि लगभग पहिचान गर्न नसकिने अवस्थामा थियो। यसको नौवटा इन्जिनहरू भने अझै intact अवस्थामा रहेका थिए, जसले मात्र फाल्कन ९ भएको संकेत गर्थ्यो।
स्पेसएक्स सामान्यत: फाल्कन ९ को पहिलो चरण सफलतापूर्वक अवतरण गर्न सफल हुन्छ। तर, आइतबार राति सम्पन्न Starlink प्रक्षेपणपछि यो बुस्टर दुर्लभ दुर्घटनामा पर्यो।
“मिशन सफल भए पनि रकेट गुमाउनु दुःखद कुरा हो। तथापि, यस घटनाबाट सिकेर फाल्कन ९ लाई अझ भरपर्दो बनाउनेछौं,” स्पेसएक्स ले विज्ञप्तिमा उल्लेख गर्यो।
यो Starlink मिशन सामान्य देखिएको थियो। फाल्कन ९ ले केप क्यानेभेरल स्पेस लन्च कम्प्लेक्स 40 बाट उडान भरेको करिब आठ मिनेटपछि ड्रोन शिप Just Read the Instructions मा सफलतापूर्वक अवतरण गरेको थियो। स्पेसएक्स को प्रत्यक्ष प्रसारणमा 9:30 PM को अवतरण देखाइए पनि त्यसपछि भिडियो काटियो र रकेटको दोस्रो चरणको एनिमेसन देखाइयो।
तर, क्यामेरा बन्द भएपछि समस्या सुरु भयो। स्पेसएक्स का अनुसार, पहिलो चरणको बुस्टरको तल्लो भागमा आगो लाग्यो, जसले ल्यान्डिङ खुट्टा कमजोर बनायो। यसले बुस्टरलाई ड्रोन शिपमा पल्टिन बाध्य गरायो।
ड्रोन शिप Just Read the Instructions त्यस समयमा फ्लोरिडाको तटबाट २५० माइल टाढा एट्लान्टिक महासागरमा खटिएको थियो। बुधबार जब यो पोर्ट क्यानेभेरल फर्कियो, अमेरिकी तटरक्षक बलको अनुमति नपाएसम्म अल्पकालीन रोकावट आयो। त्यसपछि मात्रै यो आफ्नो नियमित स्थानमा लगियो।
हाल Starlink उपग्रहहरू भने कुनै असर नपरी कक्षामा प्रक्षेपण भइसकेको हुँदा मिशन सफल मानिएको छ। तर, फाल्कन ९ को बुस्टर भने पूर्णरूपमा नष्ट भइसकेको छ।
बुधबार, संघीय उड्डयन प्रशासनले घटनालाई ‘mishap’ (दुर्घटना) घोषणा गर्दै अनुसन्धान अनिवार्य गरेको छ।
“स्पेसएक्स Starlink 12-20 मिशनको क्रममा फाल्कन ९ को पहिलो चरणको बुस्टर गुमाएको घटना FAA लाई जानकारी छ। यो लाइसेन्स प्राप्त गतिविधिभित्र पर्छ, त्यसैले यसलाई mishap घोषणा गरिएको छ,” FAA ले आफ्नो विज्ञप्तिमा उल्लेख गर्यो।
स्पेसएक्स लाई यस घटनाको विस्तृत अनुसन्धान गर्न र FAA लाई अन्तिम रिपोर्ट बुझाउन निर्देशन दिइएको छ। तर, अनुसन्धान जारी रहँदै गर्दा FAA ले मंगलबार नै स्पेसएक्सलाई अन्य उडानहरूको अनुमति दिएको छ।
फाल्कन ९ को पहिलो चरण अवतरणमा दुर्घटना भएको यो पहिलो घटना होइन। अगस्ट २०२४ मा Starlink 8-6 मिशन का क्रममा पनि फाल्कन ९ बुस्टर A Shortfall of Gravitas ड्रोन शिपमा अवतरण गर्ने क्रममा आगलागी भएको थियो।
त्यसैगरी, गत बिहीबार, स्पेसएक्स को अर्को Starship रकेट उच्च-उचाइ परीक्षणको क्रममा विस्फोट भएको थियो, जसका कारण मियामी क्षेत्रका केही विमानस्थलहरूको उडानमा अस्थायी अवरोध सिर्जना भएको थियो।
स्पेसएक्स को लागि यो दोस्रो ठूलो झड्का हो, किनभने जनवरी १६, २०२५ मा गरिएको अघिल्लो Starship परीक्षण पनि विस्फोटमा समाप्त भएको थियो। त्यस उडानमा Starship सानो उचाइको परिक्षण गर्दै गर्दा नियन्त्रण बाहिर गई विस्फोट भएको थियो।
स्पेसएक्स को प्रक्षेपणहरू प्राय: सफल रहँदै आएका छन्, तर पछिल्ला घटनाहरूले जोखिमहरू झल्काएका छन्। कम्पनीले यी दुर्घटनाबाट पाठ सिक्दै आफ्नो रकेट प्रणाली अझ विश्वसनीय बनाउने योजना बनाएको छ।
